Ter gelegenheid van het Festival Oude Muziek Utrecht geeft Erve Muziek t/m 7 september korting op muziekliteratuur en partituren.

Erve Muziek is een jonge uitgeverij die zich profileert met publicaties over de Nederlandse muziekcultuur van de 17e en 18e eeuw. Jaap Jan Steensma en Peter van Dijk (orgeladvies.nl) hebben meegewerkt aan enkele van deze uitgaven. Erve Muziek heeft een stand op de Oude Muziek Markt (vrijdag 4 t/m zondag 6 september in TivoliVredenburg).

Meer informatie is verkrijgbaar bij Erve Muziek.

iiibdjeh

Het startschot voor de Nationale Orgeldag (Monumentendag, zaterdag 12 september) zal dit jaar worden gegeven in de St. Joriskerk in Amersfoort. Peter van Dijk en Jaap Jan Steensma (orgeladvies.nl) geven hierbij een korte presentatie onder de titel ‘Orgelbouw; een kunstambacht’. De titel sluit aan bij het thema van de Monumentendag (Kunst en ambacht). Omdat er bij de opening ieder jaar een andere provincie in het zonnetje staat, ligt het inhoudelijke accent dit jaar op de orgelbouw in de provincie Utrecht.

Klaviatuur van het J.H.H. Bätz-orgel in de Lutherse Kerk Amersfoort met origineel pedaalklavier uit 1766. (© Ben Sies 2015)

Het programma begint om 11.00 uur. Burgemeester Lucas Bolsius van Amersfoort houdt een korte toespraak en het Naber-orgel wordt bespeeld door Rien Donkersloot, organist van de St. Joriskerk.

Meer informatie is te vinden op de website van de Nationale Orgeldag.

In de september-uitgave van vakblad Het Orgel verschijnt het tweede deel van Rogér van Dijks artikel over de geschiedenis van het Ibach-Orgel (1868) in de Broederenkerk te Deventer. Peter van Dijk en Jaap Jan Steensma publiceren, als zelfstandige aanvulling, daarbij hun ‘impressies & overwegingen’ m.b.t. de restauratie (2014) door Gebr. Van Vulpen. Omdat Duitse orgels uit het derde kwart van de negentiende eeuw in Nederland relatief onbekend zijn, wordt in dit artikel uitgebreid stilgestaan bij de stilistische achtergronden, de dispositie- en registratieprincipes van dit orgeltype.

Losse uitgaven van Het Orgel zijn ad € 11 (incl. verzending) te bestellen via: verkoop@kvok.nl.

Utrecht, Maandag 29 juni 2015

Screen Shot 2015-06-05 at 01.24.57

De laatste tijd wordt corrosie van loden orgelpijpen meer en meer als een probleem ervaren. Op 16 mei j.l. vond er in Het Orgelpark een Colloquium plaats over dit onderwerp. In de nieuwste uitgave van vakblad Het Orgel vat Jaap Jan Steensma samen wat er die middag zoal aan de orde gekomen is.

Losse uitgaven van Het Orgel zijn ad € 11 (incl. verzending) te bestellen via: verkoop@kvok.nl.

 Een voorproefje van het artikel is hier te vinden.

Vlaardingen, Dinsdag 23 juni 2015, 20.00 uur

VlaardingenOrigKas

De 15de editie van de Internationale Orgelweek Vlaardingen staat in het teken van “De verrassende wereld van het orgel”. De aandacht wordt gevestigd op een aantal aspecten uit de geschiedenis van de orgelmuziek en orgelbouw die weinig bekendheid genieten. In verrassende programma’s wordt daarom repertoire gebracht dat niet alleen is afgestemd op de kwaliteiten van het Van Peteghem-orgel, maar de bezoekers ook met onbekende vergezichten laat kennis maken. (Zie www.orgelvlaardingen.nl/orgelweek).

Op dinsdag 23 juni, aanvang 20 uur, verzorgen Peter van Dijk (orgel), Jaap Jan Steensma (presentatie) en restaurant De Elegast een gastronomisch concert in de Grote Kerk (Markt 63, 3131CR Vlaardingen) onder de titel In het spoor van Karl Joseph Riepp. Riepp (1710-1775) werd geboren in Zuidduitsland maar emigreerde naar Dyon. Daar was hij werkzaam als orgelmaker én als wijhandelaar. Zo leverde hij aan de kloosters te Ottobeuren en Salem niet alleen orgels, maar ook wijn. In 1778 zette hij een aantal registratie-voorschriften op papier ten behoeve van de organist in Salem. Een bijzonder onderdeel daarvan is een handschrift De orgelmaker en de kok op Vastenavond. Daarin vergelijkt Riepp orgelregisters met etenswaren en wijn. Voorts voorziet hij een aantal registraties van opschriften voor wie deze klankmaaltijden bestemd zijn (bijvoorbeeld: een fuga op de trompetregisters is een maaltijd voor een organist).

Tijdens het concert van 23 juni klinken een kleine Riepp-suite en aan gastronomie gerelateerde orgelwerken. Voorts worden verhalen voorgedragen over de bijzondere relatie tussen orgels en gastronomie. Om niet alleen de oren  maar ook de tong te strelen, wordt een en ander gelardeerd met bijpassende amuses en wijnen.

De entree bedraagt €12,50 (65+ €7,50). Reserveren is verplicht: info@orgelvlaardingen.nl of tel: 06 3722 5595.

Vrijdag 29 mei 2015
cover
Bij Erve Muziek (Gorssel) is een heruitgave verschenen van Rein Verhagens biografie over Sybrandus van Noordt (1659-1705). De laatste onderzoeksresultaten van Verhagen en anderen zijn in dit boek verwerkt.

Jaap Jan Steensma leverde een bijdrage waarin Sybrandus’ muziek centraal staat.

Het boek is hier te bestellen.

Utrecht, Zondag 14 juni 2015, 16.00 uur

DCF 1.0

Op zondag 14 juni a.s. is er om 16 uur een bijzonder concert in de Tuindorpkerk te Utrecht (Suringarlaan 1).

Het concert wordt verzorgd door het Gregoriaans Koor Utrecht en de organisten Willeke Smits, Peter van Dijk, David Jansen en Jaap Jan Steensma.

De eeuwenoude alternatim-praktijk waarin zang en orgel elkaar afwisselen in de liturgische gezangen wordt geïllustreerd in 17e/18e eeuwse composities van Pieter Cornet, Girolamo Frescobaldi en Michel Corrette. Daarnaast klinkt een compositie voor koor en orgel, de Missa Ultima (1988) van Herman Strategier.

De toegang is gratis (collecte na afloop), in de pauze is er een kopje koffie.

Waspik, Zaterdag 30 mei 2015, 14.30 uur

DSC_0034

Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan de restauratie van het Mattheus de Crane-orgel (1767) in de Hervormde Kerk te Waspik.

Dit orgel bleef materieel bijzonder gaaf bewaard, zij het dat bij herstellingen in de 20e eeuw de oorspronkelijke windvoorziening, een deel van de mechanieken en één register verloren gingen.

Bij de restauratie, uitgevoerd door de orgelmaker J.C. van Rossum (andel) is de toestand van 1767 hersteld. De oorspronkelijke kleurstelling van de orgelkast werd hersteld door de restauratieschilder Gerard de Jongh (Waardenburg). Adviseur bij de restauratie was Peter van Dijk (Utrecht), in samenwerking met Wim Diepenhorst (namens de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed).

Het resultaat van de werkzaamheden wordt gepresenteerd op

zaterdag 30 mei 2015 om 14.30 uur

Wim Diepenhorst zal de verschillende klankkleuren van het orgel laten horen in improvisaties en Peter van Dijk speelt 18e eeuwse Nederlandse, Duitse, Franse en Italiaanse composities.

Het adres van de kerk is: Raadhuisstraat 17, 5165 CH Waspik. Er is voldoende parkeergelegenheid op het marktplein naast de kerk.

 

Update (2021)

Een uitgebreid verslag over de restauratie werd in 2017 gepubliceerd.

Organist Reinier Korver portretteerde het orgel in het kader van zijn Brabants Orgelproject:

Vleuten, Vrijdag 22 mei 2015

Version 2

De huidige subsidieregelingen voor onderhoud en restauratie van monumentale orgels blijken niet alleen bij kerkbesturen maar ook bij gemeente- en provinciebestuurders vaak niet genoegzaam bekend te zijn.

Daarom organiseert de Stichting Utrecht Orgelland, op initatief van Peter van Dijk, Rogér van Dijk en Jaap Jan Steensma, een informatiebijeenkomst over dit thema.

Deze vindt plaats op vrijdag 22 mei, van 13 tot 15.30 uur, in de Torenpleinkerk, Schoolstraat 5, 3451AA Vleuten.

Wim Diepenhorst, specialist Klinkende Monumenten van de RCE, zal de huidige subsidieregelingen uitgebreid uit de doeken doen..

Rogér van Dijk zal de rol van de orgeladviseur bij onderhoud en/of restauratie van monumentale orgels belichten.

Als praktijkvoorbeeld zal het Bätz-orgel (1809) in de Torenpleinkerk dienen. Peter van Dijk en Jaap Jan Steensma zijn onlangs benoemd tot adviseurs bij de voorgenomen onderhouds- en restauratie-werkzaamheden aan dit orgel. Jaap Jan heeft het historisch onderzoek ter hand genomen. Hij zal de ontstaansgeschiedenis belichten en de contouren van het herstelplan schetsen. Peter zal een en ander met klankvoorbeelden illustreren.

Deze bijeenkomst is gratis toegankelijk. Men wordt wel vriendelijk verzocht zich vooraf aan te melden bij het secretariaat van Utrecht Orgelland: Willem-Alexanderplantsoen 17, 3738 DH Maartensdijk, e-mail j.siemons1@gmail.com.

Dinsdag 21 april 2015

In het mei-nummer van vakblad Het Orgel publiceert Jaap Jan Steensma een artikel met daarin enkele recent gevonden archivalia met betrekking tot Johann Heinrich Hartmann Bätz (of: Jan Hendrik Hartman Bätz, 1709-1770), één van Nederlands beroemdste orgelmakers.

In het artikel komen verschillende aspecten aan bod, van Bätz’ huisgenoten en werknemers tot aan latere mythevorming. Er is een eerste handtekening (1740) gevonden en het blijkt dat diverse van zijn werknemers afkomstig waren uit zijn geboortestreek, Saksen/Thüringen. Een van de meest interessante werknemers is de in Eigenrieden geboren en vanuit Leeuwarden naar Utrecht verhuisde Nicolaus Zwartsburg.

Losse uitgaven van Het Orgel zijn ad € 11 (incl. verzending) te bestellen via: verkoop@kvok.nl.

Het ORGEL 2015-3 cover

Een voorproefje van het artikel is hier te vinden.