Tag Archief van: evenementen

Woensdag 20 november 2024, 20.00u.

In het dorp Nieuwer ter Aa wordt toegewerkt naar de restauratie van het uit 1898 daterende monumentale Forster & Andrews-orgel in de Dorpskerk. Om uit duidelijk te maken wat er precies zal gaan gebeuren, en om bij te dragen aan de kennis over dit in Nederland unieke orgel zal orgeladviseur Jaap Jan Steensma op woensdagavond 20 november een lezing houden over alle ins en outs.

Het ‘Victoriaanse’ orgel heeft de laatste jaren in Nederland snel aan populariteit gewonnen. Het orgel van Nieuwer ter Aa is uniek, omdat het al in 1898 vanuit het Verenigd Koninkrijk naar Nederland kwam én omdat het speciaal voor de kerk van Nieuwer ter Aa werd gebouwd. Het is daarmee een zeer bijzondere verschijning in het Nederlandse orgellandschap.

Het evenement wordt georganiseerd in samenwerking met de Historische Kring Breukelen. De lezing wordt afgewisseld met orgelspel door organist David Strijbis.

De toegang is gratis, aanmelden is niet verplicht, maar is handig vanwege de catering: evenementen@historischekringbreukelen.nl. De deuren van bijgebouw Het Anker zijn open vanaf 19.30u.; een deel van de avond vindt plaats in het kerkgebouw.

Het Forster & Andrews-orgel (1898) in Nieuwer ter Aa

De Petrakerk in Veenendaal is een markant gebouw van de architect David Zuiderhoek (1911-1993). De kerk heeft een bijzondere allure, onder meer door de indeling, verhoudingen, de uitvoering van het metselwerk en de prachtige glas-in-lood vensters. In 1963 maakte de firma Verschueren voor deze kerk een orgel dat opusnummer 585 kreeg. Namens de Gereformeerde Organistenvereniging waren destijds C.F. Morriën en J. Vetter betrokken als adviseur. Inmiddels heeft de Petrakerk de status van gemeentelijk monument. Ook het orgel heeft als jong klinkend erfgoed een bijzondere waarde.

In 2024 onderging het orgel een restauratie door de Verschueren Orgelbouw (Ittervoort). Jaap Jan Steensma was hierbij betrokken als adviseur namens de Commissie Orgelzaken van VKB Kerkrentmeesters. Het restauratieproject werd financieel mede ondersteund door de Gemeente Veenendaal, het Cultuurfonds Utrecht en het K.F. Hein-fonds.

Op vrijdagavond 15 november wordt het orgel gepresenteerd. In een korte uitleg zal Jaap Jan Steensma iets vertellen over de bijzonderheden van het orgel en zijn context. De organisten van de Petrakerk, Barbara Coster, Guus Fennema en Ysten Wielstra zullen daarbij de muzikale mogelijkheden van het orgel demonstreren. Het programma begint om 20.00 uur (inloop vanaf 19.30u.) en duurt een uurtje. De orgelpresentatie is gratis toegankelijk.

 

Het Verschueren-orgel in 1963, foto Verschueren Orgelbouw (Reliwiki).

Het meespelen van het groot orgel met een koor en orkest was in de muziekcultuur rondom Johann Sebastian Bach (1685-1750) de normaalste zaak van de wereld. Waar vandaag de dag vaak een kistorgel wordt gebruikt, gaven vroegere componisten en musici de voorkeur aan het rijkere kleurenpalet van een ‘echt’ orgel.

Het Kathedrale Koor Utrecht o.l.v. Hester Westra, tijdens de repetitiedag op 25 juni 2022.

Natuurlijk is het belangrijk dat de musici op elkaar zijn ingespeeld en dat er voldoende repetitietijd is. Bij Nederlandse orgels kan ook het audiovisuele contact een punt van aandacht zijn: kun je elkaar goed zien en horen? En natuurlijk moet er worden nagedacht over toonhoogte.

Het monumentale, uit 1719 daterende Verhofstadt-orgel van de Grote of St. Barbarakerk in Culemborg heeft een ‘oude’ toonhoogte van a1=415Hz. Dat is een halve toon lager dan tegenwoordig veelal gebruikelijk is, maar voor muziek uit de bouwtijd van het orgel (waaronder muziek uit de omgeving van Johann Sebastian Bach) is het ideaal.

Op vrijdagavond 1 juli neemt koordirigent Hester Westra de proef op de som. Ze heeft ervoor gekozen om het Verhofstadt-orgel te gebruiken als continuo-orgel tijdens haar eindexamen voor de Master Koordirectie (HKU Utrechts Conservatorium). Dat getuigt van lef en visie.

Tijdens het concert zingt het Kathedrale Koor Utrecht (80 zangers, waaronder de 40 kinderen van groep 7 en groep 8 van de Kathedrale Koorschool Utrecht) de Missa Omnium Sanctorum van Jan Dismas Zelenka (1679-1745). Een professioneel barokorkest verleent hieraan zijn medewerking. Ook klinken er enkele andere bekende en onbekende koorwerken.

Het concert begint om 19 uur, het duurt ongeveer een uur en is evenement is gratis toegankelijk.

Notre Dame-organist Olivier Latry, misschien wel de beroemdste organist ter wereld, is één van de hoofdgasten van de editie-2022 van het Bachfestival Dordrecht. Op donderdagochtend 23 juni verzorgt Latry een masterclass in de Grote Kerk en om 17 uur gaat hij met Co de Kloet, Jacques van der Aart en Jaap Jan Steensma in gesprek over het onderwerp ‘Orgels door de eeuwen heen’. Op vrijdagavond 24 juni volgt een orgelconcert in de Grote Kerk. Scroll naar beneden voor het programma!

Het gesprek op donderdagmiddag en de concert-inleiding op vrijdagavond vinden plaats in het festivalhart van het Bachfestival, Bluebirds in the Backyard (Wijnstraat 153, op 700 meter afstand van de kerk).

Olivier Latry

Orgelcultuur in Dordrecht

Het Bachfestival Dordrecht ruimt altijd een mooie plaats in voor orgelprogrammering, vooral rondom het zogenoemde ‘Bach-orgel’ in de Grote Kerk. Het instrument werd in 2007 gebouwd door de Verschueren Orgelbouw B.V., onder advies van Peter van Dijk.

Het Bach-orgel (Verschueren 2007). Foto: Tjalling Roosjen

In 2022 vond in Dordrecht de première plaats van een nieuw werk van Componist des Vaderlands Martin Fondse, stadsorganist Cor Ardesch concerteerde er, evenals Evan Bogerd. Op woensdag 22 juni vindt er een orgelconcours plaats, georganiseerd in samenwerking met het Internationaal Orgelfestival Haarlem.

Zie voor de volledige orgelprogrammering de website van het Bachfestival Dordrecht.

 

Aankondiging gesprek Olivier Latry, Jacques van der Aart en Jaap Jan Steensma

 

Programma orgelconcert Olivier Latry, 24 juni 2022

UPDATE: Na aanvankelijk uitstel naar november 2020, is dit evenement door de organisatie afgelast in verband met het Coronavirus.

Onder de titel The Reformed Theology and Spirituality of Music: From the Reformation to the Present vindt van 13-15 mei 2020 een conferentie plaats over de theologie en spiritualiteit van de Protestantse kerkmuziek. Organisatoren zijn onder meer de Theologische Universiteit Kampen, de European Melanchthon Academy Bretten en het H. Henry Meeter Center for Calvin Studies. De conferentie wordt gehouden in de Ontmoetingskerk in Enschede.

Het programma voorziet in lezingen en discussies met bijdragen van zo’n veertig theologen, musicologen en religiewetenschappers uit verschillende werelddelen. Naast het terugkijken op oudere reformatorische geschriften, tradities en ontwikkelingen beoogt de organisatie teven te reflecteren op de huidige betekenis en praktijk van Protestantse kerkmuziek. 

Predikant Aegidius Francken en de titelpagina van zijn ‘orgelpreek’ te Maassluis.

Een van de lezingen zal worden verzorgd door Jaap Jan Steensma. Hij geeft een verslag van zijn onderzoek naar het fenomeen orgelingebruikname en ‘orgelpreek’ in Nederland gedurende de achttiende eeuw. Dit onderzoek is een vervolg op paper die aan de Universität Regensburg werd gepresenteerd tijdens de conferentie Interdisziplinäre Tagung Orgelpredigten in Europa (1600–1800).

Het programma van The Reformed Theology and Spirituality of Music is te vinden op de website. Hier staat ook meer informatie over de inschrijvingsprocedure (geopend vanaf 15 april 2020).